Í Færeyjum er öllu fé slátrað heima. Gamla verkunaraðferðin þar var að þurrka kjötið. Enn er það algeng verkun, en vitaskuld hafa færeyingar einnig frystikistur til að geyma matvæli í. Hvað skyldi mæla með því að heimila heimaslátrun hér á landi? Hvaða takmarkanir mætti og þyrfti að viðhafa?

Neytendur vilja hreinleg matvæli. Sveitarfélögin hafa þá skyldu að líta eftir hreinlæti við meðferð matvæla. Sérstaklega þykir brýnt, að heilbrigðiseftirlitið sé vandað, þegar neytandinn hefur ekki aðstöðu til að fylgjast með verkun og geymslu matvæla. Heilbrigðiseftirlitið kemur þá ekki heldur nærri, þegar sjómaður verkar fisk fyrir heimili sitt eða bóndi slátrar heima handa sínu fólki.

Aðstæður til að slátra heima hafa batnað mikið undanfarna áratugi. Nú eru víða rúmgóð verkfærahús, sem nota má við slátrun, með rennandi köldu og heitu vatni, og þar og í lofthreinum og rúmgóðum fjárhúsum má láta skrokkana hanga í viku eða tíu daga og búa kjötið þannig betur undir frystigeymslu en gerist í sláturhúsum.

Ég geri ráð fyrir, að einungis yrði heimilað að selja heimaslátrað kindakjöt beint til neytenda. Kaupendurnir gætu aðstoðað við slátrunina. Þeir eiga margir frí frá vinnu á laugardögum og kost á fríi aðra daga. Þeir eiga bíla til að flytja kjötið í heim til sín, þegar það hefur hangið hæfilega lengi í svölu haustloftinu, og frystikistur til að geyma það í sem ekki er neytt strax eða saltað og reykt.

É set ekki upp reikning fyrir það sem sparaðist í sláturkostnaði og heildsölu- og smásölukostnaði. Menn vita, að hér er um að ræða drjúgan hluta smásöluverðsins. Ég set ekki heldur upp reikning fyrir tilkostnaðinn. Þar er um að ræða að nýta ýmislegt, sem menn eiga fyrir, og það yrði misjafnt, hvað  kaupendur vildu reikna sér hátt kaup fyrir fyrirhöfnina við að drýgja tekjurnar borið saman við að kaupa matinn í verslun.

Ýmsum þykir ógeðfellt að koma nærri slátrun eigin gripa. Þeir mundu síður vilja vita af aukinni slátrun heima hjá sér.

Þátttaka kaupenda í verkunum mundi tengja saman bændur og neytendur. Þannig fá bændur skýrust skilaboð um hvernig varan líkar bezt. Kaupendum kynni ýmsum að þykja tilbreyting í að fást við þetta og að kynnast um leið öðrum hliðum fjárbúskapar.

Ef heimaslátrun ykist verulega, mundi draga úr nýtingu sláturhúsanna. Ég læt eigendur húsanna um að dæma um þá hlið málsins. Ég vil ekki heldur dæma um það, sem snýr að eftirliti dýralækna með sauðfjársjúkdómum, hvort og hvernig því mætti koma við við slíka slátrun.

Frey 87 (1991) 103